Kamienice przy ul. Jaworzyńskiej

Helena i Szymon Syrkus

Do zamieszkiwania


Kamienice przy ul. Jaworzyńskiej 

ul. Jaworzyńska 6, 9, 11, Warszawa
1936-39

W drugiej połowie lat trzydziestych Syrkusowie zaprojektowali cztery kamienice przy ulicy Jaworzyńskiej. Jedna z nich już nie istnieje – wzniesiony w konstrukcji szkieletowej dom Schererów pod numerem 13/15. Budynki, które przetrwały wojnę to dwa domy pod numerami 9 i 11 dla Towarzystwa Przemysłu Tekturowego powstałe w latach 1936-37 oraz wzniesiona w latach 1938-39 luksusowa kamienica Stamirskiego pod numerem 6.

Kamienice pod numerami 9 i 11 wzniesiono w konstrukcji żelazobetonowej, a ich fasady zachowują spójną stylistykę. Ekspresję formy buduje przede wszystkim kształt ulicy – usytuowane na zakręcie budynki o wklęsłych fasadach podkreślają ten zabieg horyzontalnymi liniami, w które wpisano okna i równomiernie rozmieszczone balkony. Boczna fasada kamienicy pod „jedenastką” otrzymała indywidualne opracowanie z portalem wejściowym i pionowym rozcięciem w osi budynku wypełnionym luksferami.

Kamienica Stamirskiego pod numerem 6 poza żelbetową konstrukcją oferowała jeszcze jedno niestandardowe rozwiązanie, a mianowicie suwane ściany działowe. Pomimo usytuowania budynku w zwartej zabudowie śródmiejskiej, autorom projektu udało się wcielić w życie wszystkie pięć zasad nowoczesnej architektury Le Corbusiera. Dzięki zastosowaniu słupów i uwolnieniu elewacji od funkcji nośnej możliwe było przecięcie ich poziomymi pasami okien na całą szerokość budynku. Cofnięty parter obłożony ciemną cegłą stanowi tło dla smukłych filarów. Ponadto budynek wieńczy płaski dach, a otwarte plany mieszkań pozwalały na dowolną ich aranżację. Ciekawym detalem są balkony na ścianie frontowej o charakterystycznie wygiętych balustradach.

Zdjęcie archiwalne – Muzeum Architektury we Wrocławiu
Zdjęcia wystawy – Katarzyna Średnicka